Łożyska to elementy, które odgrywają ważną rolę w wielu urządzeniach i maszynach – zarówno całkiem prostych, jak i zaawansowanych konstrukcyjnie. Są bowiem odpowiedzialne za podtrzymywanie tzw. części łożyskowanej w taki sposób, aby umożliwić jej ruch obrotowy. Większość z nich jest wykonana z materiału odznaczającego się dużą odpornością na uszkodzenia mechaniczne i korozję, doskonałą odkształcalnością, wysoką wytrzymałością zmęczeniową, a także dobrą obrabialnością i przewodnictwem cieplnym (stal nierdzewna, stal chromowana, ceramika itp.). Podstawowy podział wyróżnia łożyska toczne(np. takie jak te dostępne na http://nemra.pl/oferta/lozyska/lozyska-toczne/) i ślizgowe – zostaną one szerzej omówione poniżej.
Elementy niezbędne w konstrukcji wielu maszyn
Łożyska ślizgowe i toczne różnią się między sobą technologią przenoszenia siły między elementami, a także właściwościami technicznymi. Te pierwsze dzielą się na poprzeczne i wzdłużne, drugie zaś obejmują znacznie więcej wersji. Najpowszechniej stosowane spośród nich są łożyska kulkowe, które montuje się często w urządzeniach domowych (sprzęt RTV i AGD) oraz wielkich maszynach przemysłowych. Ich ogromną zaletą jest możliwość przenoszenia obciążeń promieniowych i osiowych przy dużych prędkościach obrotowych. Oprócz nich wyróżniamy również modele:
– walcowe – elementem tocznym są w nich specjalne wałeczki; niezwykle wrażliwe na niewspółosiowość, dlatego wykorzystuje się je np. w łożyskowaniu wrzecion obrabiarek
– igiełkowe – odznaczają się sporą nośnością przy niewielkim rozmiarze, w związku z czym idealnie nadają się do wysokoobrotowych urządzeń AGD i lekkich maszyn
– stożkowe – składają się z pierścieni wyposażonych w bieżnie i wałeczki o stożkowym kształcie; znacznie lepiej znoszą obciążenia osiowe i promieniowe niż wersje kulkowe, dlatego stosuje się je m.in. w betoniarkach, autach osobowych i walcarkach
– baryłkowe – posiadają dużą masę i są dostosowane do ogromnych obciążeń
